Het Rijk moet de komende jaren zo’n 3 miljoen vierkante meter aan gebouwen afstoten. Dit vastgoed komt vrij in een markt die al veel leegstand kent. Deze afstootopgave moet vanuit een publieke verantwoordelijkheid en in nauwe samenwerking met lokale partijen worden vormgeven, vindt het College van Rijksadviseurs (CRa).
Beste bod
Het CRa schreef dit in het advies ‘Rijksvastgoed in beweging‘ aan Minister Blok van Wonen en Rijksdienst. Het CRa wijst daarin op de zorgplicht van de overheid voor de kwaliteit van de bebouwde omgeving. Naast economische afwegingen (het hoogste bod) zouden ook maatschappelijke doelstellingen moeten worden meegewogen. Het CRa pleit voor een verkoopstrategie die het mogelijk maakt om maatschappelijke toegevoegde waarde te creëren en beleidsdoelen van het Rijk te realiseren. Deze ‘Beste Bod-benadering’ zou verder operationeel moeten worden gemaakt.
Op 15 december bood Rijksadviseur Landschap en Water Eric Luiten het advies aan aan minister Blok in een gezamenlijke presentatie met de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli). Minister Blok liet vooruitlopend op een officiële kabinetsreactie weten dat de beide adviezen hem helpen om de verkoop- en transformatieopgave beter te laten verlopen. In de combinatie van durf, creativiteit en een goede samenwerking met lokale spelers liggen kansen voor de realisatie van maatschappelijke doelen, aldus de minister. ‘Het rijksvastgoed leven bestaat uit meer dan alleen geld.’
Verkoop, herontwikkeling of sloop
Teun bereidde vanuit zijn positie binnen het CRa de bouwstenen voor van het advies ‘Rijksvastgoed in beweging’ waarmee het CRa de minister en het Rijksvastgoedbedrijf handvatten biedt voor een ruimtelijke benadering bij de afstoot van gebouwen en terreinen. Voor welke vorm van afstoot zal worden gekozen is afhankelijk van de kwaliteit en potentie van het gebouw en de omgeving. Het College van Rijksadviseurs ziet drie opties: verkoop, (tijdelijke) herbestemming en sloop. Bij rijksgebouwen die op minder goede locaties staan is het volgens het CRa verstandig om niet tot verkoop maar tot herontwikkeling of transformatie over te gaan. Door succesvolle herontwikkeling kan op termijn waardecreatie voor het gehele gebied ontstaan. Voor een groot aantal leegstaande panden zonder toekomstperspectief zal sloop echter onafwendbaar zijn, stelt het CRa. Dit voorkomt verdere verloedering en waardedaling van pand en omgeving. Met het onttrekken aan de lokale markt van dergelijke panden kan het Rijk een structurele ruimtelijke en economische verbetering teweegbrengen.
Eric Luiten wordt geinterviewd door gespreksleider Ruben Maes
