Aan de Erfgoedacademie rek je je denkwereld over de perceptie van erfgoed een flink eind op. In de Masterclass Erfgoedfilosofie komen gesprekken los over authenticiteit en waardering maar ook vragen als ‘Wie mag er eigenlijk meepraten over vorming en vastleggen van erfgoedwaarden?’.
Prettige staat van verwarring
Eén van de favoriete onderwerpen in de Masterclass Erfgoedfilosofie is de rol van de erfgoedprofessional en de mate waarin de samenleving meedoet (of mág doen) met waardebepaling, bestendiging van bestaand erfgoed en de creatie van nieuw erfgoed. Door het opzoeken van de ‘vrije ruimte’ worden alledaagse vragen waar de erfgoedprofessional voor gesteld staat, met een onderzoekende houding benaderd. Door het bevragen van de vraag hield de groep van zestien deelnemers de eigen veronderstellingen en aannames over waarden en interne logica van processen tegen het licht. Deze vragende, Socratische houding leverde (behalve nog veel meer vragen) een grondiger besef van het eigen handelen op. Met als resultaat een prettige staat van verwarring en een sterker ontwikkeld vermogen om onzekerheden als onderdeel van elk afwegingsproces te accepteren.
Casuïstiek
In een excursie naar herinneringscentrum Westerbork kwam de dynamische praktijk en ambiguïteit ten opzichte van het herdenken van WOII treffend naar voren. UvA-hoogleraar Rob van der Laarse beweerde dat er nog nooit zoveel aandacht voor het herdenken van de WOII is geweest als nu, met als gevolg het (her)inrichten van diverse gedenkplaatsen. Het in Amsterdam geplande Holocaust-monument is daarvan het levende bewijs.
Te restaureren gevel van Het Schip, Amsterdam, eigendom Eigen Haard. Ihkv excursie Erfgoedacademie
Een andere excursie leidde naar hét Amsterdamse monument van de Socialistische Volkhuisvesting Het Schip. Behalve de renovatie van de woningen (die deels worden samengevoegd om beter te voldoen aan hedendaagse woonstandaarden) is een deel van het complex gemusealiseerd. Het voormalige postkantoor, schooltje, binnenterrein en één van de woningen zijn onderdeel geworden van Museum het Schip, dat bezoekers een ervaring van de gebruiksgeschiedenis van het complex biedt. De verantwoordelijke bouwkundige van eigenaar Woningbouwcorporatie Eigen Haard lichtte toe dat er vanuit technische overwegingen veelal met nieuwe materialen gewerkt wordt die de Amsterdamse School architectuur zo nauwkeurig mogelijk benaderen. Naast de musealisering bracht deze (vaak noodgedwongen) aanpak vragen over authenticiteit van het gerestaureerde complex naar voren.
Essays
De afronding van de Masterclass is openbaar en vindt op 13 januari 2017 plaats in Amersfoort. Daarbij zullen drie van de deelnemende erfgoedprofessionals hun onderzoek presenteren. Teun richt zich in zijn essay op de vormen van waardering en toe-eigening van Nederlanders met een migratieachtergrond. Een selectie van de essays zal op Platform VOER gepubliceerd worden na afronding van de Masterclass. Deelnemen aan de Masterclass Erfgoedfilosofie 2017? Neem contact op met de Erfgoedacademie.
